GGD’en klaar voor uitgebreid testen en bron- en contactonderzoek

In juni kunnen alle Nederlanders met klachten die wijzen op het coronavirus getest worden. Is iemand besmet dan volgt bron- en contactonderzoek. Dit gaat naar verwachting om duizenden mensen. Daarvoor staan de GGD’en in juni met maximaal 3200 professionals klaar. 800 professionals via de GGD’en zelf in de regio. En – zodra nodig – tot wel 2400 professionals extra aan ondersteuning op landelijk niveau via de callcenters van een aantal prominente partners die komende week bekend zullen worden. Dat blijkt uit het vandaag gepresenteerde opschalingsplan van de GGD’en.

Langzaamaan worden de overheidsmaatregelen versoepeld die noodzakelijk waren om de verspreiding van het coronavirus af te remmen. Om het virus nu en de komende tijd onder controle te krijgen en te houden is uitgebreid testen en – bij besmetting – een bron- en contactonderzoek van groot belang. Daarin spelen de GGD’en een cruciale rol. Door het opsporen van de persoon die de besmetting heeft veroorzaakt en het in beeld brengen van de mensen die hij of zij mogelijk besmet heeft.

“Ondanks dat bron- en contactonderzoek in ons DNA zit, is deze omvang ook voor de GGD’en een enorme klus”, vertelt Margreet de Graaf, directeur van GGD Fryslân en portefeuillehouder bron- en contactonderzoek bij GGD GHOR Nederland. “Daarom hebben we met alle GGD’en, in afstemming met het RIVM en het ministerie van VWS, een plan gemaakt om vanaf juni op grote schaal mensen met klachten die wijzen op het coronavirus te testen en bij alle mensen die besmet zijn bron- en contactonderzoek uit te voeren. Zodat wij, samen met al onze keihard werkende collega’s, daar nu en in de toekomst klaar voor zijn”

Tot wel 2400 contactonderzoeken per dag

Het RIVM verwacht dat er in de maanden vanaf juni maximaal 30.000 mensen per dag getest gaan worden omdat ze klachten hebben die lijken op het nieuwe coronavirus. Vanaf september kan dat aantal oplopen. Omdat in het najaar en de winter het aantal verkoudheidsklachten normaal gesproken toeneemt. Op basis van modellen van het RIVM verwachten we dat 2 tot 8 procent van de geteste mensen besmet zal zijn met het coronavirus. Dat betekent tot maximaal 2400 onderzoeken per dag. Al deze mensen worden binnen 24 uur gebeld door de GGD om te starten met bron- en contactonderzoek.

Hoe gaan de GGD’en dat doen?

We hebben een goede inschatting gemaakt van het aantal uit te voeren onderzoeken, de beschikbare mensen hiervoor bij de GGD’en en wat er nog aan extra menskracht ingezet moet worden. De conclusie uit deze berekeningen is dat we met een combinatie van regionale uitbreiding  bij GGD’en tot minimaal 800 FTE én een landelijke flexibele ondersteuning tot 2400 FTE, in staat zijn om alle benodigde bron- en contactonderzoeken goed uit te voeren.

We hanteren een intelligent opschalingsmodel. Hierbij zijn we maximaal voorbereid, zonder mensen werkloos achter de telefoon te laten zitten. We richten ons daarom regionaal, bij de GGD,  in op de ondergrens van 2 procent positieve testen, en organiseren tegelijkertijd de landelijke de capaciteit die nodig is wanneer de bovengrens van 8 procent positieve testen toch gehaald wordt.

Hiervoor komt er landelijk ondersteuning in de vorm van onder andere een callcenter van waaruit de bron- en contactonderzoeken worden uitgevoerd. Dit wordt gedaan in samenwerking met een aantal prominente partners. De GGD’en kunnen door die ondersteuning meer aandacht besteden aan bijzondere situaties, zoals besmettingen op scholen of in verpleeghuizen.

Op die manier bieden alle GGD’en dezelfde hoge kwaliteit, volgens de richtlijnen van het RIVM, maar blijft regionaal maatwerk mogelijk en kunnen alle benodigde bron- en contactonderzoeken in Nederland uitgevoerd worden. Bovendien ontstaat er zo ruimte om ook de andere taken van de GGD’en te blijven uitvoeren.

Opschaling binnen de GGD’en

Sinds de start van de coronacrisis hebben GGD’en hun capaciteit voor bron- en contactonderzoek al fors uitgebreid. Van 250 FTE bij de start tot 620 FTE nu. Daarvoor hebben de GGD’en ook mensen, zowel uit hun eigen organisatie als van daarbuiten, extra geschoold om het onderzoek uit te kunnen voeren. Voor de interne opschaling tot 800 FTE in juni zorgen de 25 GGD’en zelf. Onder andere door de eerder opgeleide professionals in te zetten en door extra mensen te werven en te scholen indien nodig.

Bron- en contactonderzoek staat niet op zichzelf

Het begint allemaal bij testen, veel testen. Volgens de berekeningen van het RIVM moet er in de maand juni voldoende capaciteit zijn om maximaal 30.000 testen per dag te kunnen doen. Een aantal wat – ook met de komst van een nieuw griepseizoen aan het eind van dit jaar – in het najaar verder zal oplopen. De uiteindelijke aantallen zullen afhangen van veel factoren. Zoals het aantal mensen dat zich wil laten testen, de effecten van de versoepeling van de maatregelen of hoe goed mensen zich aan de (hygiëne)afspraken houden. De GGD’en staan klaar om alle benodigde testen en bron- en contactonderzoek uit te voeren. Maar alleen samen krijgen we corona onder controle.

In onderstaand filmpje legt Margreet de Graaf, DPG GGD Fryslân, uit dat de GGD’en klaar zijn voor de uitbreiding van het bron- en contactonderzoek.

Meer informatie?

Kijk voor meer informatie op:

• Opschalingsplan bron- en contactonderzoek GGD’en
• Onze themapagina voor meer informatie over bron- en contactonderzoek
• Vragen & antwoorden over opschalingsplan bron- en contactonderzoek