Het kabinet heeft in de voorjaarsnota 2023 en de Kamerbrief nadere invulling gegeven aan het pakket aan maatregelen en structurele investeringen waarmee de publieke gezondheidszorg en infectieziektebestrijding (IZB) zal worden versterkt. Dit heeft als doel een slagvaardig, wendbaar en opschaalbaar stelsel van infectieziektebestrijding te creëren dat is toegerust op een grootschalige uitbraak van een infectieziekte. In totaal investeert het kabinet structureel ruim € 136 miljoen per jaar. De structurele versterking richt zich op zowel versterking van de GGD’en als het RIVM en op zowel versterking van de capaciteit, als de informatievoorziening (IV) en de Landelijke Functie opschaling Infectieziektebestrijding (LFI). Ton Coenen, directeur GGD GHOR Nederland: “Het is belangrijk dat alle partijen die aan de lat staan voor pandemische paraatheid met deze middelen versterkt kunnen worden. Het is een gezamenlijke opgave waar we voor staan. Met elkaar én als maatschappij zijn we zo sterk als de zwakste schakel.”
Bestendigen en uitbreiden
Op dit moment wordt er via tijdelijke middelen, zoals het programma Versterking Infectieziektebestrijding en Pandemische paraatheid GGD’en (VIP), al ingezet op het wegnemen van de voornaamste kwetsbaarheden voor pandemisch paraatheid, (bovenregionale) monitoring en surveillance, academisering, opleiden en bovenregionale samenwerking. Hierbij kunnen de GGD’en al een eerste versterkingsslag maken. Daarnaast wordt er voor IV op dit moment al ingezet op het ontwerpen en realiseren van een meer schaalbaar, wendbaar en veilig informatievoorzieningslandschap voor de infectieziektebestrijding. Daarmee wordt de uitvoering van reguliere taken van de GGD’en versterkt en voorbereidingen getroffen voor een pandemisch paraat IV landschap.
Met de structurele versterkingsmiddelen die grotendeels vanaf 2025 beschikbaar komen willen de GGD’en de ingezette lijn van VIP voor de versterking bij de GGD’en bestendigen, de IV verder uitbreiden om in tijden van crisis veilig en snel te kunnen opschalen en de aansluiting bij de LFI borgen.
Investering pandemische paraatheid
De GGD’en zijn blij met deze structurele versterking maar signaleren ook dat versterking van de basis essentieel is náást investering in pandemische paraatheid. Pandemische paraatheid gaat hand in hand met de versterking van het reguliere werk bij de GGD’en. Ton Coenen: “De GGD’en zijn elke dag bezig met voorkomen, signaleren en bestrijden van infectieziekten die mogelijk kunnen leiden tot een pandemie. Een passende, duurzame en flexibele investering van zowel gemeenten als het ministerie van VWS is daarbij essentieel om de infectieziektebestrijding in Nederland op het vereiste niveau te krijgen én houden met het oog op een volgende pandemie. Deze middelen dragen daar zeker aan bij.”