Vaccinatiegraad RVP licht gedaald: investeren blijft nodig

Vandaag, 4 juli 2022, verscheen het Vaccinatiegraadrapport 2021 van het RIVM. Dit jaarlijkse rapport gaat over het percentage kinderen en jongeren dat de verschillende vaccinaties uit het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) heeft gekregen. Dit jaar laat de landelijke vaccinatiegraad voor bijna alle vaccinaties een lichte daling (1 tot 2,7%) zien ten opzichte van het jaar daarvoor. Dat kwam voor een deel doordat sommige vaccinaties vanwege de corona-epidemie later zijn gegeven dan normaal.

Open het Vaccinatiegraadrapport (pdf)

Gevolgen van corona op deelname RVP

In Nederland lijken de gevolgen van de corona-epidemie op de deelname aan RVP-vaccinaties vooralsnog mee te vallen.  Ton Coenen, directeur GGD GHOR Nederland: ‘Hulde voor de medewerkers in de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) die ondanks de coronatijd zo veel moeite hebben gedaan om zo veel mogelijk gezinnen te bereiken en kinderen en jongeren te vaccineren. Een hoge vaccinatiegraad is belangrijk om uitbraken van infectieziekten te voorkomen bij zowel kinderen en jongeren als volwassenen. Daarom is er een RVP en komen bepaalde infectieziekten, zoals polio en de bof nauwelijks of niet meer voor in ons land. We zien dat preventie werkt en daar wil ik mij persoonlijk vol voor blijven inzetten. Mijn droom is alle infectieziekten Nederland uit!

Groot aandeel aan RIVM doorgegeven vaccinaties zonder persoonsgegevens

Vanwege de Wet bescherming persoonsgegevens moet sinds 1 januari 2022 in het digitaal dossier JGZ worden aangegeven of ouders (en/ of jongere) toestemming geven aan de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) om vaccinatiegegevens met persoonsgegevens uit te wisselen met het RIVM. Wanneer hier geen toestemming voor gegeven is, kan het RIVM deze vaccinaties niet meetellen bij de bepaling van de vaccinatiegraad. Het aandeel van aan het RIVM doorgegeven vaccinaties zonder persoonsgegevens blijkt in 2022 groot (ongeveer 12% tussen 1 januari en 12 mei) en baart ons zorg.

Voorlichting en gesprek met ouders en jongeren blijft noodzakelijk

De vaccinatiegraad voor infectieziekten binnen het RVP in Nederland blijft ook dit jaar boven de 90%. De WHO heeft verschillende streefpercentages geformuleerd. Niet alle WHO-streefpercentages worden bereikt, met name bij de vaccinaties tegen mazelen en HPV blijft dit achter.

Astrid Nielen, voorzitter AJN Jeugdartsen Nederland: ‘De vaccinatiegraad is nu, ondanks corona nog redelijk door de grote inzet en meer werk van de JGZ-professionals. De dalende trend is wel verschillend per soort vaccinatie. Zo dalen de tienervaccinaties iets meer dan de zuigelingenvaccinaties. Ook zien we grote verschillen in vaccinatiegraden in Nederland. Daarom moeten we blijven inzetten op het bereiken van alle ouders en jongeren, en op goede voorlichting en gespreksvoering om de vaccinatiegraad hoog te houden. Dit vergt veel van de JGZ maar in het kader van de volksgezondheid is dit erg belangrijk. Als de daling doorzet, zijn onderzoek naar de oorzaak en maatregelen nodig.’

Versterken van de jeugdgezondheidszorg

De jeugdgezondheidszorg is belast met de uitvoer van vaccinaties, screenings, monitoring en signalering conform de Wet publieke gezondheid. Ton Coenen: ‘Investeren in preventie, en dus in de publieke gezondheidszorg houdt in dat we bijvoorbeeld kunnen investeren in nieuwe manieren om ouders, kinderen en jongeren te benaderen. Tijdens corona hebben we gemerkt dat ouders het heel prettig vonden om online met de JGZ in contact te staan. Dat willen we eigenlijk altijd kunnen bieden, zodat ouders laagdrempelig contact met ons kunnen onderhouden. Hier is meer geld en meer menskracht voor nodig.’

Dit bericht verschijnt mede namens AJN en ActiZ.