Vrees voor uitbraken infectieziekten door lage vaccinatiegraad

GGD GHOR Nederland maakt zich zorgen over de lage vaccinatiegraad en uitbraken van verschillende infectieziekten zoals mazelen, die hierdoor meer kans krijgen. Kinderen kunnen hier ernstig ziek van worden en zelfs aan overlijden. Steeds minder kinderen nemen deel aan het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). Omdat de groepsimmuniteit afneemt, neemt het risico op uitbraken toe. De vereniging van GGD’en roept op om maatregelen te nemen en adviseert ouders om hun kinderen te beschermen tegen deze voorkombare ziekten.

Uitbraken kinkhoest, mazelen en bof

Het aantal pasgeboren baby’s dat ernstig ziek wordt door kinkhoest neemt de afgelopen maanden snel toe. Sinds november 2023 is er een bof uitbraak gaande in gebieden met een lage vaccinatiegraad. En ten slotte baren uitbraken van mazelen in Europa zorgen nu de vaccinatiegraad in Nederland onder de 90% ligt. Gisteren werd bekend dat er in Eindhoven en omgeving een mazelenuitbraak is. Bij mazelen is een vaccinatiegraad boven de 95% nodig. Voor de overige vaccinaties adviseert de World Health Organization een graad van 90% om groepsimmuniteit te bereiken en baby’s en mensen die (nog) niet gevaccineerd kunnen worden te beschermen.

Kortom: voorkombare infectieziekten steken de kop op in Nederland. Voorkombaar, omdat er effectieve vaccins bestaan tegen deze ziekten. Maar doordat steeds meer ouders ervoor kiezen hun kinderen niet te laten vaccineren, daalt de groepsimmuniteit en krijgen deze ziekten weer een kans in Nederland.

Maatregelen

Al eerder maakte GGD GHOR Nederland haar zorgen omtrent de lage vaccinatiegraad kenbaar. Ton Coenen, directeur GGD GHOR Nederland: “Wat we landelijk merken is dat er minder kinderen naar de Jeugdgezondheidszorg komen voor hun vaccinaties. Daarom willen we zo snel mogelijk aan de slag met maatregelen, die de vaccinatiegraad verhogen.”

Doelgroepgerichte en fijnmazige aanpak

De meeste GGD’en geven uitvoering aan de Jeugdgezondheidszorg (JGZ), waar het vaccineren van kinderen tegen infectieziekten onderdeel van uitmaakt. JGZ-professionals gaan met ouders en ook jongeren in gesprek en bieden betrouwbare informatie over vaccineren bij vragen of twijfels. Coenen: “De afgelopen jaren hebben GGD’en goede ervaringen opgedaan met het geven van doelgroepgerichte informatie en vaccineren op locaties dichtbij de mensen. Wij zien echt de meerwaarde van een doelgroepgerichte en fijnmazige aanpak: op maat gemaakte voorlichting, bijvoorbeeld samen met sleutelpersonen, op die plaatsen waar de doelgroep zich bevindt, zodat mensen een weloverwogen keuze kunnen maken. GGD’en hebben bij uitstek de expertise en deskundigheid op het gebied van vaccineren om mensen hierbij te helpen.”

Diverse GGD’en verkennen welke maatregelen voor hun regio het meest passend en haalbaar zijn en bijdragen aan het verhogen van de vaccinatiegraad. Zo blijken de nabijheid van vaccinatielocaties en flexibelere tijden afgelopen jaren een succesfactor. En ook is er al geëxperimenteerd met vaccineren in de avonduren of met vrije inloop (prikken zonder afspraak). Coenen: “Ik denk dat dit goede voorbeelden zijn van interventies waarmee we de vaccinatiegraad kunnen verhogen en uitbraken kunnen voorkomen. Wat ons betreft gaan we hier de komende tijd vol op inzetten. Maar dat kunnen GGD’en niet alleen. Samen met het RIVM, de rijksoverheid, gemeenten en alle netwerkpartners moeten we onze schouders eronder zetten om de vaccinatiegraad te verhogen.”