Roadmap Testen en Traceren

Steeds meer mensen raken besmet met het coronavirus en dit aantal neemt elke week verder toe. De huidige situatie is voor Nederland en voor de GGD’en ongekend. De GGD’en nemen op dit moment 42.000 testen per dag af en voeren zo’n 6.000 bron- en contactonderzoeken uit per dag. De GGD’en breiden hun capaciteit steeds verder uit, passend bij steeds nieuwe omstandigheden. Ze blijven heel fors uitbreiden én blijven steeds weer kijken naar hoe en tot hoe ver we dit kunnen doen. Op verzoek van het ministerie laten we in een Roadmap zien hoe wij daar de komende periode verder invulling aan geven. De Roadmap en de aanbiedingsbrief aan de minister leest u hier.

Eerste verdedigingslinie: gedragsmaatregelen

Het aantal besmettingen met het Covid-19-virus is de afgelopen week fors gestegen.  Covid-19 dammen we niet in door alleen de bemensing bij de GGD’en uit te bouwen. Wél als alle mensen in Nederland zich consequent aan alle gedragsmaatregelen houden. Wij vergelijken het met een hoge waterstand. Als er gaten in de dijk vallen en het water snel de polder instroomt, worden er niet meer pompen besteld. Dan wordt de dijk zo snel mogelijk gerepareerd. En hoe groter het gat, hoe zwaarder het materieel dat ingezet wordt.

Tweede verdedigingslinie: testen en bron- en contactonderzoek

Testen en bron- en contactonderzoek vormen de tweede verdedigingslinie om het virus in te dammen. Testen is bedoeld om mensen die besmet zijn met het Covid-19-virus op te sporen. Bron- en contactonderzoek is bedoeld om contacten te identificeren, verspreiding in te dammen en te zoeken naar clusters die een verspreidingsbron zijn.

• testen
  

Op het gebied van testen gaan de GGD’en de uitbreiding van de PCR-afnamecapaciteit versnellen. Met de al eerder ingezette versnelling realiseren we op dit moment (12 oktober) 42.800 afnames per dag in de teststraten. Met de aanvullende maatregelen uit de Roadmap kunnen we begin november minimaal 60.000 en eind december minimaal 80.000 testen per dag afnemen. Hiervoor grijpen we ook naar onorthodoxe middelen zoals het verkennen van de mogelijkheid om XL-testlocaties op te zetten.

• bron- en contactonderzoek

Zoals afgesproken beschikken de GGD’en per 1 oktober over 3.350 fte voor het uitvoeren van bron- en contactonderzoek. Wekelijks neemt deze capaciteit verder toe en dat gaat door. Maar hier zit een einde aan en die wordt bepaald door zowel capaciteit als zinvolheid: we leiden nu eenmaal niet in een paar maanden nieuwe artsen infectieziektebestrijding op, dat duurt jaren.

De bestaande capaciteit voor infectieziektebestrijding in de regio’s is toereikend voor kwalitatief goed bron-en contactonderzoek tot maximaal 2.000 positieve gevallen per dag. Als de besmettingen boven dit niveau uitstijgen, komt de kwaliteit van bron-en contactonderzoek zwaar onder druk te staan en daarmee de grip op het virus.

Signaalwaarde: startsein voor maatregelen

Om dit te voorkomen, vraagt GGD GHOR Nederland expliciet aandacht voor de signaalwaarde van bron- en contactonderzoek. Het bereiken van de signaalwaarde op het Dashboard Coronavirus van de Rijksoverheid van7 positief geteste mensen per 100.000 inwoners per dag (circa 1.200 positief geteste mensen per dag) moet het startsein zijn voor het direct nemen van gedragsbeperkende maatregelen (lokaal, regionaal, landelijk).

Uit de praktijk en uit modellering van het RIVM blijkt, dat bij 1.200 besmette personen vandaag, het aantal positieven over twee weken zal zijn opgelopen tot 2.720. Worden er geen (of te laat) landelijke maatregelen genomen bij 1.200 positief geteste mensen per dag, dan blijft het aantal positieven exponentieel stijgen. Bron-en contactonderzoek kan dan geen effectieve rol meer spelen in de virusbestrijding.

Samen tegen corona

Het coronavirus dammen we niet in als we grenzeloos de bemensing bij GGD’en uitbouwen. Wel als er passende maatregelen worden genomen en alle mensen in Nederland zich hieraan houden.  De GGD’en gaan daarnaast op volle kracht door met het afnemen van testen en het uitvoeren van bron- en contactonderzoek om het virus in te dammen. Nederland kan op de maximale inzet van de GGD’en blijven rekenen.