Twee nieuwe rapporten WMO-toezicht: aandacht voor regionalisering

Vrijdag 10 december zijn twee rapporten over het Wmo-toezicht aan de Tweede Kamer aangeboden, het jaarlijks rapport van De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) over het kwaliteitstoezicht Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en een scenariostudie voor het Wmo-toezicht van onderzoeksbureau Significant.

Sinds de invoering van de Wmo in 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de maatschappelijke zorg en het toezicht hierop. Vanaf het begin zijn er grote verschillen in de wijze waarop de gemeenten hier uitvoering aangeven. Uiteenlopend van de minimale wettelijke verplichting voor calamiteitentoezicht tot proactief en/of thematisch toezicht en variërend van een gemeentelijke toezichthouder tot uitbesteding aan toezichthouders van de GGD.

IGJ constateert in haar jaarlijkse rapportage over het Wmo-kwaliteitstoezicht opnieuw dat het Wmo-toezicht nog steeds niet door alle gemeenten voldoende wordt opgepakt. Mede door de Covid-19-crisis heeft toezicht op veel plaatsen in beperkte mate plaatsgevonden. Op basis van vergelijkbare uitkomsten in het vorige IGJ-rapport van 2019 heeft het ministerie van VWS Significant een opdracht voor een scenariostudie gegeven.

GGD GHOR Nederland herkent zich in de conclusie van de IGJ dat er gemeenten en regio’s/GGD’en zijn die nog stappen moeten maken in de (door)ontwikkeling van het toezicht. Echter is het belangrijk dat er ook aandacht is voor de positieve ontwikkelingen. GGD GHOR Nederland ondersteunt het belang van meer regionale samenwerking, zowel genoemd door de IGJ als Significant. Door meer regionale samenwerking vindt een efficiencyslag plaats en zijn er meer professionals aan het werk en kan een verdere professionalisering plaatsvinden.

De verwachting van IGJ is dat toezichthouders Wmo meer vormen van toezicht gaan uitvoeren om te komen tot goed en effectief toezicht voor kwetsbare groepen. Dit vraagt om meer bewustwording bij gemeenten en om passende randvoorwaarden. Wij adviseren het ministerie van VWS om over de gewenste vormen van toezicht aanvullende eisen te formuleren en waar nodig in wet-of regelgeving vast te leggen.

De volledige rapporten en begeleidende kamerbrief zijn hier te lezen.