Het Dickens Festijn: een goed georganiseerd feest mede dankzij de GHOR

Dit jaar werd het Dickens Festijn voor de 31^e keer gehouden. Een prachtig winters evenement in Deventer waar in totaal zo’n 125.000 bezoekers komen. En ook dit jaar verliep het zonder grote incidenten. De GHOR speelt daarin een belangrijke rol: in de voorbereiding én tijdens het evenement adviseert ze over gezondheids- en veiligheidsrisico’s en hoe deze te voorkomen zijn.

Gerwin de Groot en Marjon van der Linde hebben allebei een crisisfunctie bij GHOR IJsselland en zijn ook nauw betrokken bij de organisatie van het Dickens Festijn. Marjon is OVD-G (Officier van Dienst Geneeskundig) voor de GHOR en Gerwin is ACGZ (Algemeen Commandant Geneeskundige Zorg). Naast hun crisisfunctie hebben zij ook hun reguliere werk in de zorg- en veiligheidssector. Zo adviseert Gerwin namens de GHOR onder andere over evenementen en werkt Marjon op de ambulance.

Gerwin: ‘Bij een evenement is het belangrijk om vooraf de gezondheidsrisico’s in kaart te brengen. De GHOR is de aangewezen partij om daarover te adviseren, omdat wij een netwerkorganisatie zijn en wij goed overzicht hebben over wat er in het zorglandschap speelt. Wij brengen alle kennis over zorg en gezondheid bij elkaar.’ Marjon vult aan: ‘De GHOR maakt zich hard voor preventieve maatregelen: voorkomen dat er iets misgaat.’

Advies van een multidisciplinaire groep

Omdat het Dickens Festijn een groot evenement is, kleven er relatief veel risico’s aan. ‘Daarom adviseert een multidisciplinaire groep – bestaande uit de politie, brandweer en GHOR – de gemeente over het afgeven van een vergunning aan de organisator van het evenement. We maken samen vooraf een risicoanalyse en kijken daarbij onder andere naar wat voor publiek er komt en de activiteiten. Zien we gezondheidsrisico’s? Zo ja, op welke manier worden die ondervangen en vinden wij dat voldoende?’ legt Gerwin uit. ‘Risico’s die bij dit evenement spelen zijn bijvoorbeeld ‘overcrowding’ (te grote drukte) en onderkoeling. Overcrowding omdat er veel mensen tegelijkertijd aanwezig zijn in een binnenstad met smalle straatjes. Wij adviseren dan dat dit goed gereguleerd wordt. En half december kan het erg koud zijn. De kans bestaat dat mensen onderkoeld raken, vooral wanneer ze lang in de wachtrij staan. De wachttijd kan zomaar anderhalf uur zijn. We weten dat er veel ouderen naar het festijn komen: voor hen is het risico extra groot. Belangrijk dus om de wachtrij continu te laten monitoren door de EHBO en als het erg koud is warm drinken beschikbaar te stellen.’

Probleemscenario’s oefenen

Tijdens het Dickens Festijn is er nog nooit een groot incident geweest. ‘En dat houden we graag zo!’ benadrukt Gerwin. De organisator van het evenement vindt dat ook belangrijk en doet er alles aan om risico’s te verkleinen. Omdat dit evenement al zo vaak is geweest, is eigenlijk overal wel aan gedacht. ‘We finetunen het plan elk jaar na de evaluatie. Vorig jaar hebben we vooraf ook een zogenaamde tabletop gehouden. Dan oefenen we bepaalde probleemscenario’s. We kwamen er tijdens die oefening achter dat de organisator bijvoorbeeld ’s nachts niet bereikbaar was. Dat werd snel aangepast en dat was maar goed ook. Toevallig was er op de vroege zaterdagochtend van het festijn namelijk een ongeluk op de singel gebeurd en was de weg afgezet voor al het verkeer. Dan moet de organisator in actie komen om de touringcars te informeren dat zij de omleidingsroute moeten rijden. Als dit niet gebeurt, is de kans op een verkeersinfarct groot en bestaat ook het risico dat een hulpdienst zoals een ambulance een langere aanrijtijd heeft.’

‘De binnenstad van Deventer is geplaveid met kleine keitjes. Als het glad is, vormt dat een behoorlijk risico, vooral voor ouderen. We letten dus op mogelijke ijsvorming en adviseren om op tijd en veel te strooien,’ legt Marjon uit. ‘Verder beoordelen we bijvoorbeeld de EHBO-posten, en eventuele struikelblokken zoals kabels en paaltjes. En natuurlijk de aanrijroutes voor brandweer, politie en ambulance.’ Daar blijft het niet bij. Marjon vertelt dat er tijdens het evenement een zogenaamde ambu-biker rondrijdt.

Op alles voorbereid

Gerwin voegt toe: ‘Onze betrokkenheid gaat verder dan puur het evenement. Het is belangrijk dat de NS weet dat ze meer passagiers kunnen verwachten en ze zich voorbereiden op mogelijke treinuitval door bijvoorbeeld weersomstandigheden, en waar mensen dan naartoe kunnen zodat ze niet uren in de kou hoeven te wachten. De organisator maakt op ons advies afspraken met de NS en met bijvoorbeeld de stadsschouwburg om te kijken of mensen daar in geval van nood terecht kunnen. Zo voorkomen we eventuele grotere problemen.’

Bewoners informeren

Een evenement waarbij een deel van de binnenstad is afgesloten behelst niet alleen risico’s voor bezoekers, maar ook voor bewoners. Gerwin vertelt: ‘Ruim vooraf zijn de bewoners geïnformeerd over wat er staat te gebeuren, en adviseert de organisatie kwetsbaren of bijvoorbeeld zwangere vrouwen om die dagen elders te verblijven. Stel dat iemand onverwacht een ambulance nodig heeft, dan is het toch prettiger om niet op het evenemententerrein te zijn. Maar: als het nodig is, is de ambulance er snel en kan deze ook het terrein op. Er wordt zelfs opgeschaald. Dat betekent dat er een extra ambulance klaarstaat, zodat de kwaliteit en continuïteit van de zorg, dus óók de reguliere zorg, altijd gegarandeerd blijft.’