Mijn droom? Alle infectieziekten Nederland uit

Honderd jaar geleden stierven er nog duizenden baby’s, kinderen en volwassenen in Nederland aan infectieziekten. Gelukkig komt dat nauwelijks meer voor. Maar dat ging niet vanzelf. Schoon drinkwater, gezonde voeding, hygiëne en vaccinaties vormden een preventief schild tegen ziekteverwekkers. En dat is tot op de dag van vandaag nog zo. En omdat de preventie zo goed werkt, vergeten we soms dat de risico’s er nog steeds zijn. De coronapandemie drukte ons dit feit fijntjes onder de neus.

We stonden in de rij voor de vaccinaties. Ik ook. Ik was toen nog geen directeur van GGD GHOR Nederland en als ik voor mezelf spreek, dan kan alleen maar zeggen dat het een aangename ervaring was: online een afspraak maken, een keurige herinnering de dag van te voren, vriendelijke en deskundige mensen op de locatie en in een recordtempo mijn QR-code op mijn telefoon. Dat deden ze niet alleen massaal, maar ook heel goed bij de GGD, dacht ik, en vele mensen met mij. En zij konden dit doen gebaseerd op jarenlange vaccinatie-ervaring in het vaccinatiestelsel dat Nederland rijk is.

We moeten opletten dat we niet aannemen dat het wel goed komt. Niet denken: ach, het Rijksvaccinatieprogramma en de griepprikken lopen toch goed? Want als ik naar het Nederlandse vaccinatiestelsel kijk, dan zie ik nog genoeg kansen voor verbetering. Het rapport van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) noemde het treffend een ‘lappendeken’. De verschillende vaccinaties voor jong en oud, ziek en gezond, zijn verdeeld over GGD, jeugdgezondheidsinstellingen, huisartsen, reizigersvaccinatieklinieken etc. Zo is de expertise verspreid over veel partijen in plaats van dat deze goed uitgebouwd wordt op één plek. Zo moeten er eindeloos veel koppelingen gemaakt worden met het RIVM om zo overzicht te houden over onder meer de vaccinatiegraad. Zo moeten mensen in hun regio uitzoeken waar ze terecht kunnen voor welke vaccinatie en is informatie verspreid te vinden. Zo mis je kansen. Terwijl we diensten zinnig en efficiënt kunnen combineren.

Het belang van de overheid, van de samenleving is heel helder: een betrouwbare partner die met kennis van zaken advies én uitvoering meteen oppakt en zorgt dat de benodigde gegevens over gezette vaccinaties op de juiste plek komen. Een gecommitteerd uitvoerder die een laagdrempelige partij is voor iedereen in Nederland met vragen of wensen ten aanzien van vaccinaties. Een vaccinatievoorziening in de regio. En dat is de GGD.

En nu weet ik dat er met argusogen naar deze uitspraak gekeken wordt: “proberen de GGD’en nu alle vaccinaties naar zich toe te trekken?” Nee, het gaat erom dat we de beste vaccinatiegraad krijgen en dat met name de meest kwetsbaren zich laten vaccineren. De partij die dat het beste kan moet het doen. En ik vind dat de GGD’en hebben bewezen een hele goeie partner te zijn om te vaccineren. Het is belangrijk dat er één partij regionaal de regie heeft.

Want om het nog maar eens op te nemen voor iedereen die vaccineert: het is niet zomaar een prik in een bovenarm zetten. Het gaat niet alleen om vaccineren, maar ook om informeren en om adviseren. Van het individu met vragen over de combinatie van een vaccinatie en zijn medicijnen tot het regionaal bestuur dat de vaccinatiegraad in de regio wil opkrikken en de landelijke overheid die wil weten hoe vaccineren nog verder kan bijdragen aan het gezond houden van het land. En dat is een hele effectieve vorm van preventie om infectieziektes te beheersen en uit te bannen.

Dit blog verscheen op 3 juni 2022 ook op Skipr.

De aanleiding van dit blog is het Tweede Kamerdebat Medische Preventie op 7 juni waar onder andere het vaccinatiestelsel op het programma staat. GGD GHOR Nederland stuurde hierover deze brief naar de leden van de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Lees in deze link ook het dubbelinterview van arts Infectieziektenbestrijding Helen Siers (GGD Noord- en Oost-Gelderland) en Maag-, darm- en leverarts Daan de Koning (Gelre Ziekenhuizen) over hun samenwerking om patiënten beter te beschermen tegen infectieziekten.

.